هر سیستم لوله کشی باید قبل از بهره برداری تحت تست هیدرولیکی خط ( آزمون فشار داخلی ) قرار گیرد تا از آب بندی بودن خط اطمینان حاصل کرد. برای این آزمون از دستورالعمل DVGW W400-2 استفاده میگردد. این دستورالعمل جایگزین استاندارد DIN 4279 شده است. آزمون فشار داخلی را باید افراد ماهر انجام دهند. شخصی که این ازمون را انجام میدهد باید اطلاعات جامعی در مورد سیستم لوله گذاری آزمون فشار لوله، اندازه گیری و مسائل ایمنی داشته باشند.
ورود به ترانشه لوله که تحت آزمون میباشد ممنوع میباشد. قبل از شروع آزمون فشار باید اطمینان حاصل گردد که کلیه فشار سنجها قبلاً کالیبره شده اند و اتصال آنها تحت نظارت افراد ماهر و طبق اصول انجام شده است.
در تمام مدت آزمون باید خط لوله تحت آزمون کاملاً تحت کنترل باشد تا از صدمه به افراد جلوگیری گردد.
پوشش وسائل ایمنی: در صورت نیاز جهت جلوگیری از تغییر درجه حرارت در هنگام آزمون روی سطح لوله را می پوشانیم – تنها قسمتهای اتصال مثلاً جوش و یا Fitting را باز نگه میداریم، ولی روی این قسمتها نیز باید با پوشش از تأثیر نور خورشید محافظت نمود.
با انجام مواردی که قبلاً اشاره گردید باید تأثیر دما را به حداقل رسانید. باید سعی بر این باشد که درجه حرارت سطح لوله در تمام مدت آزمون از ۲۰ درجه سانتیگراد بالاتر نرود. به خصوص در آزمایش نهایی باید درجه حرارت دیواره لوله در هنگام شروع آزمون و پایان آن تقریباً برابر باشد.
پر کردن خط:
خط لوله را بطور کامل و یا در بخشهای تحت آزمون فشار قرار میدهیم قسمتهای آزمون را باید طوری تقسیم کرد که فشارآزمون در پایین ترین بخش لوله بدست آید در بالاترین نقطه خط فشار حداقل به ۱/۱ برابر فشار محاسبه شده برای سیستم MDS برسد.
طول خط آزمون با در نظر گرفتن قطر لوله و محل لوله گذاری میتواند تا حداکثر 3 کیلومتر باشد. موردی که باید در نظر گرفت آماده نمودن مقدار آب مورد نیاز جهت آزمون و محل تخلیه آن بعد از انجام آزمون میباشد قبل از شروع آزمون باید اطمینان حاصل شود که هیچ گونه مواد اضافی داخل لوله وجود ندارد.
لوله باید تا حد ممکن هواگیری شود بهمین منظور لوله باید با باز نمودن هواگیرها از پائین ترین سطح به آهستگی شروع به پرکردن نمود تا هوا بتواند از قسمت هواگیر خارج گردد.
سرعت پر کردن آب نباید خیلی زیاد باشد. سرعت پیشنهادی m/s ۱ است.
پر کردن خط لوله را میتوان بلافاصله قبل از شروع آزمایش و یا حتی یک روز قبل از آزمایش انجام داد. در این مرحله هیچ فشاری روی لوله وجود ندارد. اگر پر کردن خط قبل از شروع آزمایش باشد باید پس از پر کردن یک ساعت صبر کرد و سپس آزمایش را شروع کرد.
آزمون در سه مرحله انجام میگیرد.
از فشار سنج با دقت 1/0 ≥ bar استفاده گردد. انتخاب نوع فشارسنج باید طوری باشد که مثلاً برای آزمون فشار 15 bar باید از فشار سنجی استفاده گردد که دامنه سنجش آن بین صفر تا ۲۰ bar است. برای اندازه گیری دمای سطح لوله نیز باید از وسائل اندازه گیری دما با دقت k1/0 ≥ استفاده نمود.
آزمایش اولیه را میتوان حداقل یک ساعت پس از پر کردن خط شروع کرد. پس از پر کردن خط باید دو سر قسمت تحت آزمون بسته شود. در مدت ۱۰ دقیقه باید به حد فشار آزمایش STP برسانیم. حد فشار آزمایش STP برابر است با
فشارمحاسبه شده برای خط(MDP) معمولاًدرموردانتخاب فشارآزمایش ازدوفرمول بالایی بایدعددکمتررا انتخاب نمود.
پس از رسیدن به حد فشار آزمایش باید در مدت نیم ساعت بعدی در صورت افت فشار به کمک پمپ فشار را ثابت نگه داریم. سپس به مدت یک ساعت صبر میکنیم تا تغییرات Viscoelastic در لوله به حالت تعادل درآید. در این مدت یک ساعت افت فشار حداکثر میتواند تا ۲۰ درصد باشد. افت فشار بالاتر احتمال نشتی آب و یا تغییرات غیر مجاز در درجه حرارت آب را نشان میدهد.
با وجود استقرار فشار ثابت در مدت یک ساعت هنوز حالت انبساط در لوله به پایان نرسیده است برای ایجاد تعادل و جلوگیری از ادامه انبساط لوله در مدت زمان کوتاه (کمتر از دو دقیقه) فشار را کاهش میدهیم. بهمین منظور فشار لولههای ۱۰ bar را تا 2 bar و فشار لولههای تا 16 bar را تا 3 bar در مدت کمتر از ۲ دقیقه کاهش میدهیم.
این تقلیل فشار باعث Contraction (برگشت به وضعیت قبلی ) در لوله میشود، در نیم ساعت بعدی میتوان از آب بندی و یا نشتی لوله اطمینان حاصل کرد.
پس از تقلیل فشار و شروع نیم ساعت آزمایش نهائی فشار در خط به آهستگی ازدیاد مییابد و یا حداقل ثابت می ماند. در صورت مطمئن نبودن به نتیجه آزمایش میتوان پس از اتمام نیم ساعت یک و نیم ساعت دیگر آزمایش را ادامه داد.
اگر تقلیل فشار در خط بوجود آمد باید علت نشتی را پیدا کرده و رفع نمود. آزمایش باید به تعداد دفعات تکرار گردد تا از آب بندی بودن خط اطمینان حاصل کرد. اگر یک خط لوله در فواصل معین تحت فشار آزمایش فشار قرار داده میشود و کلیه آزمایشها نتیجه مثبت داشته است. پس از راه اندازی کل خط لوله به مدت ۲ ساعت را تحت فشار اسمی قرار میدهیم.
این موضوع پس از انجام هر اقدام تعمیراتی روی خط نیز باید تکرار گردد.
پس از پایان آزمایش کلیه مراحل آزمایش باید به دقت در فرم گزارش نوشته و نگهداری شود.