برای همه ی ما این نکته عیان است که ایران در منطقه ای با آب و هوای گرم و خشک، همواره در معرض خشکسالی و تنش آبیست. حتی در کشورهای پربارش اروپایی هم، مدت های طولانیست که مردمان روش های قدیمی آبیاری را کنار گذاشته اند و کشاورزان بیشتر از آبیاری تحت فشار استفاده می کنند. به کار بردن این روش علاوه بر افزایش بهره وری آب مصرفی، به افزایش تولید محصولات کشاورزی هم منتج می شود. بر خلاف روش های قدیمی که آب از سرچشمه با کانال های بی کیفیت و کم بازده منتقل می شدند، امروزه قطره قطره ی آب، تا ریشه گیاه حمل و آن جا رهاسازی می شود.
لوله کشی برای آبیاری تحت فشار
به طور خلاصه اگر بخواهیم آبیاری سنتی را با نوع تحت فشار آن مقایسه کنیم، کافیست راجب بخش لوله کشی بیشتر بدانیم. در روش های سنتی کشاورزی، آب از ابتدای مسیر با استفاده از حفر کانال و نهرهایی در زمین به سمت مزرعه راهنمایی می شود. این کار علاوه بر پرتی آب به خاطر جذب در خاک و تبخیر و رسیدن آب زیاد به سر زمین، پرهزینه هم می باشد. در روش های نوین، لوله کشی جای کانال زدن را گرفته و برای به حرکت در آوردن آب در آن ها، مردم از پمپ و لوله های فشار قوی استفاده می کنند. به همین دلیل این شیوه را آبیاری تحت فشار می نامند.
انواع آبیاری تحت فشار در مزارع کشاورزی
در ادامه ی کار، بعد از لوله کشی، روش های مختلفی برای رساندن آب به سطح خاک و ریشه گیاهان داریم. یکی از آن ها استفاده از روش بارانی آبیاری تحت فشار است. بدین منظور در مزرعه با استفاده از انواع افشانه و لوازمی که طی سال های گذشته ابداع شده است، آب مثل ریزش باران روی زمین می ریزد.
متود دوم هم لوله کشی مویرگی به تمام سطح مزرعه و رساندن قطره های آب پای هر گیاه است. برای این کار لوله های پلی اتیلن با سایز کم در اشکال منظم سرتاسر مزرعه پخش می شوند. پای هر گیاه، یک حفره ی کوچک روی لوله پلی اتیلن ایجاد می شود و به صورت قطره ای آب به گیاهان می رسد.
آبیاری تحت فشار موضعی
اصطلاحاً به متود دومی آبیاری تحت فشار موضعی می گویند. در این روش لوله کشی گسترده تری مورد نیاز است. احتمالاً تصاویر مربوط به آبیاری قطره ای را دیده اید. علاوه بر مزارغ کشاورزی، بیشترین کاربرد آبیاری قطره ای در باغ ها و گلخانه هاست. در این حوزه های کشاورزی، امکان استفاده از آبیاری بارانی وجود ندراد. مخصوصاً گلخانه ها که آبیاری کاملاً باید کنترل شده باشد.
برای ایجاد یک شبکه آبیاری قطره ای شما به ایستگاه پمپاژ، لوله های پلی اتیلن تحت فشار و لوله های پلی اتیلن سایز کوچک نیاز دارید. بعضی افراد به اشتباه از لوله های بی کیفیت برای رساندن آب به نقاط مختلف زمین استفاده می کنند. در نگاه اول این انتخاب صرفه اقتصادی دارد. اما به مرور زمان صدمات متعدد به شبکه آبرسانی وارد می شود و باعث خسارت می شود.
دیگر محصولات تولید شده با پلی اتیلن
علاوه بر لوله ها، اتصالات پلی اتیلن هم در آبیاری تحت فشار موضعی استفاده می شود. یک باغ یا گلخانه دارای ردیف های متعدد گیاه است. برای اینکه از یک لوله اصلی بتوان به همه جا انشعاب رساند، باید جا به جا از اتصالات پلی اتیلن، مثل سه راهی و زانوی 90 درجه استفاده کنیم. به علاوه اگر شما پروژه ی آبیاری برای زمینی با مساحت بسیار بزرگ را بر عهده گرفته باشید، قطعاً ایستگاه پمپاژ فشار آب را به مقدار زیادی بالا می آورد. به همین دلیل جزئ دیگری که مورد استفاده قرار می گیرد، لوله پلی اتیلن فشار قوی است.
سوالات متداول آبیاری تحت فشار چگونه کار می کند
نام آبیاری تحت فشار به چه دلیل استفاده می شود؟
در آبیاری زمین های کشاورزی به شیوه سنتی، آب رودخانه در کانال ها و نهرهای دست ساز جریان پیدا می کرده. با این حال در شیوه های امروزی، ابتدا لوله کشی انجام می شود و بعد برای جریان یافتن آب درون آن ها، از پمپاژ آب استفاده می شود. به همین دلیل به آن آبیاری تحت فشار می گویند.
در ساخت سیستم آبیاری قطره ای، از چه نوع لوله هایی استفاده می شود؟
قالب لوله های مورد استفاده از جنس پلی اتیلن و لوله های پولیکا می باشند. استفاده از لوله های پلی اتیلن با کیفیت طی زمان مقرون به صرفه تر است.
چند نوع آبیاری تحت فشار بارانی داریم؟
در طول سالیان، متودها و ابزارآلات مختلفی برای آبیاری تحت فشار بارانی تولید شده است. مهمترین آن ها عبارت اند از: آبیاری سنتر پیوت، آبیاری با گان، بارانی متمرکز و آبیاری با رول لاین است.